De mensen van het Behandel- en expertisecentrum Jonge Kind

December 2023
Vanuit mijn hart samenwerken met jonge gezinnen

Laura Maats-Klein werkt nog niet zo lang bij Jeugdhulp Friesland maar is helemaal op haar plek. Zij heeft lange tijd gewerkt in de volwassenpsychiatrie en is gespecialiseerd in persoonlijkheidsproblematiek en trauma. De overstap naar de jeugdzorg heeft ze gemaakt omdat ze ervan overtuigd is dat vroeg ingrijpen veel problemen kan voorkomen.

Op één lijn zitten
‘Op het behandelcentrum werken we transdisciplinair, dat betekent dat je ieders expertise inzet en van elkaar leert in het belang van het welzijn van de ouder-kind-relatie en de hulpvraag van ouders. Wanneer je als collega's dezelfde taal spreekt en visie deelt, werkt dat heel prettig samen en voor ouders is het natuurlijk heel fijn wanneer de professionals die betrokken zijn bij jouw gezin op één lijn zitten.’ 

Duurzame zorg
‘Daar waar het ouderschap en de relatie tussen een ouder en een kind een prachtige en krachtige bron kan zijn, kan het ook kwetsbaar en fragiel zijn. Met passie maar ook voorzichtig sluiten we aan bij het gezin. We versterken de ouder-kind-relatie, die staat centraal. Als ouders en kinderen dan weer zonder of met zo min mogelijk hulpverlening verder kunnen en de ouder-kind-relatie gestabiliseerd is: dan hebben we het goed gedaan. Nieuwsgierig, soms vertragen of even niets doen en verdragen, we doen alles met als uiteindelijke doel duurzame zorg bieden.’

Zo vroeg mogelijk
‘Mijn expertise en passie liggen in het werken met trauma en hechting. Ik ben blij wanneer ik vanuit mijn hart heb kunnen samenwerken met jonge gezinnen en een bijdrage heb kunnen leveren aan het helpen verwerken van moeilijke gebeurtenissen uit het verleden. Of het in evenwicht brengen of harmoniseren van de ouder-kind-relatie wanneer deze stroef verloopt in het heden. Nog blijer word ik wanneer ouders heel vroeg aan de bel trekken, liefst al tijdens de zwangerschap of in het eerste jaar. Wanneer ouders later komen, zijn bepaalde interactie-patronen al ingesleten. Dat is voor zowel de ouders als het kind zwaar geweest. Het liefst stuur je zo vroeg mogelijk bij, dan hoef je namelijk veel minder te herstellen. Dat gun ik elk kind en elke ouder.’ 

November 2023
Fundament verstevigen

Yke de Hoop is geïnteresseerd in wat mensen beweegt, dat is wat haar drijft in haar werk. In het begin van haar carrière hielp ze pubers, later jonge kinderen en nu - als methodisch ouderbegeleider - helpt ze ouders in hoe ze ouder willen en kunnen zijn.

Het reële plaatje
'Ik zie - vooral in december - in tv-commercials en op social media allemaal stralende gezinnen. Mooi en feestelijk gekleed en zittend aan een rijk gevulde tafel. Het perfecte plaatje, maar voor veel gezinnen niet het reële plaatje. Ik denk aan de alleenstaande moeder die dit jaar kerst viert met haar zoon. Haar plaatje van een gelukkig gezin spatte uiteen. Ze is uit een gewelddadige relatie gestapt. Ze wil niet dat haar kind opgroeit met een boze en verslaafde vader. Maar ze gunt haar kind een vader en is daarom bezig met het opbouwen van begeleide omgang.

Kwetsbaar
Door vragen te stellen geef ik ouders ruimte voor hun gedachtes, gevoelens en emoties. Om na te denken over de betekenis van hun gedrag als ouder en om stil te staan bij hun verwachtingen over hoe zij als ouder zouden zijn, hoe hun gezin er uit zou zien. De realiteit is dat de ouders zich zorgen maken over de ontwikkeling van hun kind of zich machteloos voelen in het opvoeden van hun kind.

Als ouders bij mij komen hebben ze hun verhaal al meerdere keren moeten delen. Ze voelen zich kwetsbaar. Ik neem de tijd om samen met hen en mijn collega's te onderzoeken wat hun kind nodig heeft om te groeien of wat zij nodig hebben om met vertrouwen verder te kunnen.

Erkenning en steun
Er is verdriet en onmacht. Maar gelukkig ook veel humor en ouders vertellen graag over de mooie momenten met hun kind. Wat er in het verleden is gebeurd kan ik niet veranderen, psychische problemen kan ik niet wegnemen en ook driftbuien kan ik niet een-twee-drie veranderen. Wat ik wel kan, is samen met ouders onderzoeken wat zij nodig hebben om hun kind op te voeden en om het kind, maar vooral ook zichzelf, beter te begrijpen. Wat helpt is als ouders geen oordeel ervaren, maar (h)erkenning. En steun bij het vinden van antwoorden op hun hulpvragen.

Fundament verstevigen
Elke dag weer vind ik mijn werk prachtig. Geen dag is hetzelfde. Ik weet niet wat de volgende dag zal brengen. Maar ik luister en probeer het fundament onder hun ouder-, opvoeders- en partnerschap te verstevigen.’
 

Oktober 2023
Kijken door de ogen van een kind

De rode draad in de carrière van Fennie Kramer zijn jonge kinderen. Twee keer maakte ze een uitstapje en werkte ze met wat oudere kinderen. Als invalkracht kwam ze bij Jeugdhulp Friesland terecht. Momenteel werkt ze al weer jaren in vaste dienst en begeleidt Fennie kinderen met een stoornis in het autisme spectrum.  

Prikkelvrij
We behandelen thuis en in een speciaal ingerichte behandelgroep. De ruimte van de groep is prikkelvrij, er is een vaste dagindeling met veel structuur. Het materiaal sluit aan bij de ontwikkeling en interesses van het kind, ook wordt veel gebruik gemaakt van pictogrammen. Het kind wordt gestimuleerd om zelfstandig te werken.

Startpunt
Door te werken vanuit de Infant Mental Health visie ben ik me nog meer bewust geworden van verschillende relaties binnen een gezin en hun netwerk. En wat de impact van gebeurtenissen kan zijn. Ik ben enthousiast over de brede manier van kijken, het is een mooi startpunt dat aansluit bij de hulpvraag van kind en ouders. Ik zie hoe intensief het kan zijn voor ouders om in contact te zijn en te blijven met hun kind, het vraagt veel. Ouders voelen zich kwetsbaar maar weten ook wat ze kunnen. Van daaruit kunnen we werken aan de onderlinge relatie.  

Dagelijkse praktijk
We willen kijken door de ogen van het kind. Dat gaat met vallen en opstaan! Het is puzzelen: wat werkt? Daarbij is het contact en de samenwerking met ouders van groot belang. Zij kennen hun kind het best! Ouders zitten regelmatig in een proces van verwerken en accepteren. Wij ondersteunen hen daarbij, dat doen we bij hun thuis. Belangrijk is om structuur in de dag aan te brengen. Dat doen we met behulp van foto’s of pictogrammen. Het helpt als een kind thuis een  planbord heeft met de dagen van de week erop en waarop per dag wordt aangegeven waar het kind is. Dat biedt rust! Het kind raakt niet meer overstuur wanneer bijvoorbeeld op vrijdag zijn broers wel naar school gaan en hij niet. Prachtig wanneer het kind dan op de groep vertelt wanneer hij vrij is en wanneer hij op school is.

Van betekenis zijn
Elke dag word ik uitgedaagd oog te hebben voor elk kind en elke ouder! Dat maakt mijn werk specifiek, uniek en bijzonder. Het meest blij ga ik naar huis wanneer ik zie dat een kind stapjes maakt en dat ouders dat zien. En met mij delen. Dan realiseer ik me dat ik van betekenis ben.  

September 2023
Bewegen als middel

Ooit was Hilda Wijnja zelf shorttracker, en coachte zij talentvolle shorttrackers. Nu loopt ze hard: ze heeft 8 marathons op haar naam staan! Haar passie voor bewegen maar ook voor zorg combineerde ze slim: ze studeerde fysiotherapie. Naast een eigen praktijk maakt ze deel uit van het paramedische team van het behandelcentrum. 

Hoofdrol
‘Je veilig en vertrouwd voelen bij je collega’s, dat vind ik heel belangrijk. Vanuit dat gevoel kun je het beste in elkaar naar boven halen. We zijn open en nieuwsgierig. En bovenal hebben we het kind en gezin in het vizier, we staan goed in contact en doorlopen het behandelproces met elkaar. We onderzoeken de interactie tussen ouder en kind en willen begrijpen waarom een kind zich gedraagt zoals het zich gedraagt. Daarin zijn ouders heel belangrijk: zij zijn de ervaringsdeskundigen van hun eigen kind. Onze rol als paramedici is aanvullend. Wij voegen in waar nodig en weer uit waar het kan. De ouders en hun kind hebben de hoofdrol.’  

Bewegen om je te ontwikkelen
Als een kind onrustig is en veel struikelt kijkt Hilda samen met de ouders naar het beweeggedrag. ‘Dat doe ik door naar het kind te kijken, een gesprek of videobeelden. Ik let op verbale en non-verbale signalen en met ouders wil ik ontdekken wat er in het kind omgaat. En hoe een kind op prikkels reageert. Daarbij gebruik ik de ‘window of tolerance’ en ‘cirkel van veiligheid’, dat helpt ook ouders. Op die manier wordt duidelijk wanneer een kind in staat is om goed in contact te zijn waardoor het nieuwe dingen kan leren, ook wel bekend als ‘het balkje van functioneren’. Maar ook wanneer het goed is dat ouders hun kind los laten en er zijn wanneer het kind hen nodig heeft. Ik zet bewegen in als middel. De motorische ontwikkeling groeit vanuit veiligheid en vertrouwen en niet omdat het moet. En daarbij geeft het kind het tempo aan.‘

Voldoening
‘De sfeer binnen ons team is heel fijn. We vullen elkaar aan waar nodig. Dat vind ik heel belangrijk en maakt dat ik altijd zin heb om naar mijn werk te gaan. En als we met het hele team er in slagen om  kinderen en ouders te helpen – dat zij samen op een positieve manier verder kunnen – dan geeft mij dat enorm veel voldoening.’ 

Juli 2023
Muziek verbindt

Anne Marie van Hoeven heeft op veel verschillende plekken gewerkt maar altijd als muziektherapeut. Sinds begin 2023 werkt zij ook op het Behandel- en expertisecentrum Jonge Kind en maakt zij deel uit van het behandelteam. Wij bieden muziektherapie omdat we geloven in het positieve effect ervan. Er wordt steeds meer onderzoek naar muziektherapie gedaan – dat juichen we toe – ook onder jonge kinderen met autisme en aanverwante problematiek. ‘Ik zie dat het helpt, muziektherapie heeft een positief effect op de sociaal-emotionele ontwikkeling, het zelfvertrouwen en het werkt kalmerend.‘
 
Muzikaal gesprek
‘Ik praat niet, ik laat de muziek spreken. Op een trommel, fluit, xylofoon of een snaarinstrument kan een kind zich laten horen zonder dat het woorden hoeft te gebruiken. Door samen muziek te maken maakt het kind onbewust contact met mij, waardoor de sociale ontwikkeling wordt gestimuleerd. Ik nodig het kind uit om met mij mee te doen. Afhankelijk van wat het kind nodig heeft laat ik het kind initiatief nemen, zijn grens aangeven of juist aansluiten bij wat ik doe. Ik maak het kind bewust van wat het laat horen en ook dat het iets kan veranderen. Dit vertaalt zich naar sociale interacties op de groep en thuis.’

Reguleren
‘Muziek speelt een belangrijke rol in het leren herkennen en reguleren van emoties. Door samen met de kinderen te trommelen kunnen zij hun emoties uiten. Ik let er op dat het kind niet overvraagd wordt. Ook gebruik ik instrumenten die van zichzelf ontspannend werken. Deze liggen terwijl we erop spelen bij het kind op schoot, waardoor de rustgevende klanken en trillingen aan het lijf worden doorgegeven. Regelmatig maak ik samen met een kind een dierenverhaaltje waarin verschillende emoties voorkomen. Die emoties laten we dan klinken terwijl ik ze benoem.’
 
Muziek verbindt
‘Hoe kan ik met muziek het kind bereiken? Op zo’n manier dat het kind zich verder kan ontwikkelen. Want dat staat voorop! De kinderen hebben plezier als we muziek maken. Muziek verbindt, ik ben heel blij als we via muziek contact hebben en dat het effect van de therapie bijdraagt aan een positieve ontwikkeling.’ 

Juni 2023
Alles valt op z'n plek!

De stage is een geschenk: in de praktijk valt voor Ilse Veenstra alles op z’n plek. Alles wat ze geleerd heeft op school – ze studeert Pedagogiek aan de NHL Stenden – kan ze toepassen. Ze vindt het werk en het team fantastisch, alle reden om te blijven. Dit is haar plek! 

‘In de eerste weken van mijn stage stond ik versteld van alle deskundigen die om een kind en het gezin heen staan. Iedereen werkt vanuit zijn eigen expertise intensief samen om kind en gezin vooruit te helpen. Als ik iets heb geleerd tijdens mijn stage, is dat het werken vanuit een multidisciplinair team werkt!’

Werken vanuit de IMH visie
‘De relatie tussen kind en ouder is zo belangrijk, tijdens huisbezoeken besteed ik aandacht aan de interactie tussen ouder en kind. Ik benoem wat ik zie en moedig ouders aan. Samen zoeken we naar wat het kind nodig heeft en wat zij als ouders daarin kunnen betekenen.
Ik heb geleerd om gedachten en gevoelens van het kind te mentaliseren, om de band tussen ouder en kind te versterken. Een vader een compliment geven over zijn kind dat hem een intense knuffel geeft of een moeder bevestigen in haar rol als ouder. Ouders leren hierdoor inspelen op de belevingswereld van hun kind. Kinderen krijgen het vertrouwen dat ouders er voor hem of haar zijn.’

Breinontwikkeling
‘We hadden een jongen op de behandelgroep die intensieve begeleiding nodig had. Ik mocht in dit traject ervaren hoe intensief er wordt samengewerkt om voor deze jongen positieve leermomenten te creëren. Met een NMT-coach - NMT staat voor Neurosequentiële Model van Therapie - hebben we de ontwikkeling van zijn brein in kaart gebracht. Van daaruit werd psycho-educatie en begeleiding ingezet. Zowel thuis, op de behandelgroep als in de PMTO-behandeling. De jongen was voortdurend ‘op zijn hoede’ en kwam daardoor minder toe aan zijn cognitieve ontwikkeling. Hoe konden we zijn dag zo therapeutisch mogelijk invullen? De jongen kreeg een dagprogramma waarbij inspanning en ontspanning elkaar afwisselden. We deden lichamelijke interventies die het ritmische (rust en regelmaat) ontwikkelen, zoals in bad, bellenblazen, sensomotorisch spel en buiten spelen. We probeerden overvraging en overprikkeling te voorkomen.’

Energie
‘Ik leef helemaal op van deze werkplek! Ik heb door de opleiding veel theoretische kennis. Voordat ik stage ging lopen kon ik geen antwoord geven op de vraag wat ik na de opleiding zou willen doen. Ik wist alleen dat mijn interesse bij jonge kinderen lag. Toen ik een dag meeliep bij het Behandel- en expertisecentrum Jonge Kind viel alles op zijn plek. Dit centrum is voor mij de hele opleiding in één afdeling. En werken als Orthopedagogisch Begeleider van de dagbehandeling is precies waar ik naar zocht. Binnenkort ga ik aan de slag als Orthopedagogisch Begeleider Dagbehandeling. Ik mag doen waar ik zo’n energie van krijg: werken met jonge kinderen, vanuit een multidisciplinair team en samen met ouders.' 

Mei 2023
Grote mensen praten, kinderen spelen

Marjan Jansma is in 1987 begonnen als groepsleider op het Medisch Kleuter Dagverblijf, een voorloper van het behandelcentrum. Sinds 2001 werkt zij als speltherapeut. Dat doet zij ook op een basisschool. En ondertussen schreef zij ook het prachtige prentenboek WIJ, met kleine verhalen over grote thema’s.

De taal van het kind
Spel is de taal van het kind. En speltherapeuten hebben de speltaal leren spreken. Binnen de speltherapie heeft het kind een plek waar het zijn/haar verhaal mag doen en praten we niet óver het kind maar mét het kind.

Traumalens
‘Als speltherapeut ben ik transparant en congruent, ik stem af en verwoord wat ik zie (gebeuren) in het spel. Zo mogelijk maak ik gebruik van passende methodes. Ik heb kennis van het systeem van het kind en ben in contact met alle betrokkenen. De (spel)verhalen zijn vooral in het begin van de therapie heftig en mogen de tijd krijgen gespeeld te worden.’

‘In de spelkamer kijk ik door de traumalens. De spelkamer is niet als vanzelfsprekend een veilige plek, ik werk eraan dat het een veilige plek mag worden. Daarvoor is het belangrijk om eerst stress te reguleren. Pas dan is het mogelijk dat een kind aandacht kan richten en bij zijn/haar gevoelens (affecten) kan komen. Vervolgens kan het mentaliserend vermogen zich verder ontwikkelen: het denken over voelen en voelen over denken.’

Werken in vertrouwen
‘Wanneer ik de medeverantwoordelijkheid voor een kind heb staan de raderen aan. Ik voel me betrokken. Niet alleen de therapiesessie van 45 minuten maar het hele traject. Ik mag een eindje meelopen op het vaak ingewikkelde levenspad. Wanneer ik met mijn collega’s in vertrouwen kan samenwerken en wanneer we goed op elkaar aansluiten, dan kan ik daar heel blij van worden. Blij, omdat werken in vertrouwen werkt.’

We zijn het middel
‘Scholing en persoonlijke ontwikkeling vind ik belangrijk, we moeten ‘de zaag scherp houden’. Jeugdhulp Friesland investeert hierin. Scholing, echter wel zonder verlies van authenticiteit, want - en ik quote hier mijn oud collega Annet Beintema - de sleutel om het verschil te maken, ben je zelf. We gebruiken niet het middel, we zíjn het middel.’

April 2023
Spelenderwijs

Na haar studie Logopedie werkte Christel Wolfkamp bij verschillende (zorg)organisaties. Ook had ze een eigen praktijk. Ze had altijd al de wens om in een multidisciplinair team te werken binnen de tweedelijns (jeugd)zorg. In 2020 startte ze als logopedist bij het Behandel- en expertisecentrum Jonge Kind.  

Het begint met contact
Luisteren, begrijpen wat er gezegd wordt, zelf begrepen worden en kunnen zeggen wat je wil zeggen. Dat is voor iedereen belangrijk. Maar als een kind moeite heeft met contact maken en communiceren vanwege bijvoorbeeld autisme, ADHD of préverbaal trauma kan de spraak- en taalontwikkeling moeizaam op gang komen. Christel observeert hoe de interactie tussen kind en ouders verloopt en onderzoekt het niveau van de spraak- en taalontwikkeling van het kind. De hulpvraag van de ouder is het startpunt. Het behandelplan is maatwerk: wat heeft het kind nodig, wat past bij de mogelijkheden van kind en ouder en hoe kunnen ouders daarmee het beste omgaan. ‘Ik observeer kind en ouder(s) bij het samen spelen. Dan stel ik mezelf een aantal vragen: hoe kan deze ouder het kind stimuleren in de spraak- en taalontwikkeling, kan de ouder aansluiten bij het kind en zijn/haar spel en welke taal gebruikt de ouder naar het kind toe? Maar alles begint met contact.’

‘Bij ons kwam een jongetje met een diagnose ASS. Hij was regelmatig onverstaanbaar en het contact verliep moeizaam. De ouders wilden graag dat hij zich meer in zinnen kon uitdrukken. Ik onderzocht het niveau van de spraak- en taalontwikkeling en observeerde de communicatieve voorwaarden. Dat zijn oogcontact, beurtgedrag, imiteren van taal, luisterhouding en wederkerigheid in het contact. Wat begreep dit jongetje van wat tegen hem gezegd werd en hoe pasten de scores van de spraak- en taalontwikkeling binnen zijn algemene ontwikkelingsniveau? Naast logopedie en groepsplaatsing werd muziektherapie en ouderbegeleiding gestart.'

Spelenderwijs
'Spel is een manier om in contact te komen bij het kind. Door bijvoorbeeld eerst een puzzelstukje weg en vervolgens weer tevoorschijn te toveren. Als het kind daarop reageert kun je vervolgens taal toevoegen door te benoemen wat op het puzzelstukje staat of welke kleur het heeft. Spel stimuleert de ontwikkeling. Het is belangrijk om ouders daar bewust van te maken. Na een half jaar bleek het jongetje zich meer bewust van zijn omgeving, gebruikte hij meer taal om iets duidelijk te maken en werden de zinnen steeds langer. Ouders waren blij dat er meer contact met hun zoon was.’

Bevlogen team
‘Dat ik een bijdrage kan leveren aan de ontwikkeling van het kind, daar word ik blij van. Ik maak deel uit van een bevlogen team dat - vanuit ieders expertise - probeert te zorgen dat een kind zich zo optimaal mogelijk kan ontwikkelen. Dat doen we samen met de ouders. En als je daar dan in slaagt….. Daar doe je het voor!'  

Maart 2023
Samen puzzelen 

Tijdens haar master Orthopedagogiek liep Lisanne Werkhoven stage bij het Behandel- en expertisecentrum Jonge Kind. Dat beviel zo goed dat ze besloot om te blijven. Sinds 2019 is zij werkzaam als gedragswetenschapper. In die functie geeft zij inhoudelijk leiding aan de behandeling.  

Samen puzzelen
'Als ouders zich zorgen maken om hun kindje neem ik alle tijd om met ze te praten. Dat doe ik vanuit interesse en nieuwsgierigheid. Omdat ik ouder én kind wil begrijpen, wat er gebeurd is en wat  invloed heeft. Samen puzzelen. Welke signalen laat een kind zien en wat zou dat kunnen betekenen? Als een kind bijvoorbeeld veel huilt kan dat een signaal van een breder probleem zijn. Ik vraag dan naar de zwangerschap, de start, de verwachtingen van het ouderschap, de relatie tussen ouders en wat ouders zelf hebben meegemaakt. Omdat wat eerder is gebeurd invloed heeft op wie je bent geworden. Dat neem je mee in de relatie met je kind.'

'Ik zag ouders die ongerust waren. Hun kindje huilde veel en was onrustig. Het kindje had al veel meegemaakt. Zij was als baby van tijd tot tijd opgenomen in het ziekenhuis, dat heeft veel stress veroorzaakt. Een ziekenhuisopname is een ingrijpende gebeurtenis. Dat doet iets met een kind en met de ouders. En kan daarmee de ouder-kind relatie beïnvloeden.'

'De ontwikkeling van het meisje bleef achter, ze had grote behoefte aan controle en er was sprake van spanning in haar lijfje. Als iets zich voordeed dat niet voorspelbaar was verstijfde het kindje. En ze had de nabijheid van een volwassene nodig om te kunnen reguleren.'
 
'De behandeling was gericht op verminderen van stress. Dat gaf weer ruimte voor ontwikkeling en groei. Met de ouders werden beeldopnames teruggekeken om meer inzicht te krijgen in hoe zij het best geholpen kon worden. Wat zou het kindje denken en voelen? Wat zien we aan haar lijfje? Ook werd er traumabehandeling ingezet en was er afstemming met de kinderarts. Met resultaat! Want het kindje heeft zich enorm ontwikkeld, het gaat goed met haar en haar ouders.'
 
Doen wat nodig is
'Dat ouders en kind zich gezien en gehoord voelen, dat is voor mij het allerbelangrijkste. Dat ze erkenning krijgen en vanuit veiligheid en vertrouwen samen met ons kijken wat er achter gedrag zit, wat nodig is en wat helpt. Elke behandeling ziet er anders uit. Want elke situatie en elk gezin is uniek, dat maakt het leuk. Op maat kijken en doen wat nodig is! Met al mijn betrokken en kundige collega’s. We doen het samen en dat geeft energie!' 

Februari 2023
Een vol hoofd

Na haar studie Pedagogiek aan NHL/Stenden ging Miriam Schuil werken bij het toenmalige Medisch Orthopedagogisch Dagbehandeling ‘It Hofke’ (nu: Behandel- en expertisecentrum). Zij is ambulant orthopedagogisch begeleider en werkt uitsluitend in de vertrouwde omgeving van kind en gezin. Zij is geschoold in de IMH-visie en past die toe in haar dagelijks werk.

Wat is je overkomen?
‘Wat is je overkomen? Vanuit die vraag werk ik als ouders hulp vragen voor hun kind.  Omdat hun kind bijvoorbeeld driftbuien heeft of omdat het slecht slaapt. Dan kijk ik – zonder daar een oordeel over het hebben – naar hun eigen ontwikkeling. Welke thema’s zijn er in hun leven voorbijgekomen. Ouders zijn zich vaak niet bewust van de invloed van stress die zij zelf hebben ervaren of die hun kind heeft ervaren. Dat betekent dat je oog moet hebben voor het hele gezin om de problemen van het kind aan te pakken.'

Een vol hoofd
‘Ik heb recent een gezin begeleid waarvan de jongen een stoornis in het autismespectrum heeft. De jongen is thuis vaak opstandig en boos. In de klas – hij zit in groep 3 - raakt hij snel overprikkeld. Hij slaapt slecht. Stress veroorzaakt een vol hoofd. De ouders pakken het goed op. Thuis zorgen we voor meer momenten waarop hij kan reguleren. Daarbij helpt een duidelijke structuur. Een duidelijk bedritueel zorgt  voor ontspanning en een fijn contactmoment met de ouders. En een verzwaringsdeken helpt hem om beter in slaap te komen. Ook school heeft een belangrijke rol. Een rol die de leerkracht pakt. Hij laat de jongen vaker even een moment alleen spelen. Hij houdt ervan om te kleien en met de knikkerbaan te spelen. Of hij rent een rondje op het schoolplein. Dat maakt dat moeder om kwart over twee niet meer een boos kind aantreft. En als dat wel het geval is weet zij wat te doen.’

Veel bereikt
‘De jongen werd naar het Behandel- en expertisecentrum Jonge Kind verwezen door Integrale Vroeghulp. Door tijdig aan de bel te trekken kunnen we bijvoorbeeld voorkomen dat de jongen niet naar een andere school hoeft, kunnen we ouders begeleiden hoe zij het beste met het gedrag om moeten gaan. Bij de evaluatie van de hulp kwamen we tot de slotsom dat we met elkaar zoveel bereikt hebben. Daar word ik heel blij van. We doen het samen!’  

Januari 2023
Dit zeer angstige jongetje lachte weer

Riëtte van Straten liep stage bij Jeugdhulp Friesland en is nu orthopedagogisch begeleider dagbehandeling bij het Behandel en expertisecentrum Jonge Kind in Drachten. Ze werkt met de Infant Mental Health visie en vanuit de VAKHART-gedachte. Zó gaat dat in de praktijk!  

Veiligheid en vertrouwen
‘De relatie tussen kind en ouder: die staat hier centraal. Wij focussen op de hechting en algehele ontwikkeling van het kind, in relatie tot de ouders. Hoe kan dit kind weer vertrouwen krijgen in zichzelf én in de ander? We stimuleren en bemoedigen het kind om op ontdekking te gaan en zelfstandig te worden. Daarbij geven we het kind veel vertrouwen, maar laten we ook merken dat we er zijn als het even niet lukt. Met troost, geborgenheid en een helpende hand kan een kind vervolgens weer vooruit. Met de ouders maken we de vertaalslag naar thuis, zodat zij het daar kunnen oppakken. De cirkel van veiligheid is hierbij een passend hulpmiddel. Deze helpt ouders om op elk moment te zien welke behoeften hun kind heeft.’

Relatie ouder en kind
‘Ik ontmoette een zeer angstig jongetje en zijn ouders. Hij had de peuterspeelzaal doorlopen, maar was er nog niet aan toe om naar school te gaan. In overleg met de ouders meldde het gebiedsteam hem aan bij ons centrum. Het belangrijkste doel? Dat hij meer vertrouwen kreeg én zelfstandiger en zelfredzamer werd. Dit gezin bezocht onze behandelgroep en ik ging met de ouders thuis aan de slag. Ik stimuleerde hem om te durven loslaten en ontdekken; al snel bleek dat hij meer kon dat hij dacht. We oefenden eerst met kleine dingen: zelf sokken, schoenen en jas aandoen. Daarna bouwden we het stap voor stap uit. Ondertussen sprak ik met ouders over hoe zij zelf zijn opgegroeid, welke ervaringen of eventuele trauma’s hen hebben gevormd en wat ze meenemen in de opvoeding. Welke invloed heeft dit op hun kind? Zonder oordeel, maar om te leren begrijpen. Ook om ouders het vertrouwen geven dat ze het kúnnen! Naast de gesprekken oefenden we veel. Hoe ben ik duidelijk naar mijn kind? Hoe bied ik structuur? Hoe sluit ik aan bij wat mijn kind kan en hoe kan ik hem uitdagen? Steeds keken we samen naar: wat heeft mijn kind nodig en hoe kan ik daar als ouder het beste bij aansluiten?’

Weer lachen
‘Ik sta als begeleider naast de ouders en focus op hun kracht. Zij zijn wat hun kind betreft expert. Samen zorgen we ervoor dat hun kind zich weer verder kan ontwikkelen. Dat het blij en gelukkig is én stapjes maakt binnen het eigen kunnen. Dat pad is spannend en kan hobbelig zijn en is ook hard werken voor ouders en kind. Maar het zorgt voor verandering. Ik zag dit angstige jongetje weer lachen, omdat iets lukte. Het maakte hem blij en trots. Dat is zo’n mooi moment. Als ouders en kind samen stappen maken, geeft dat veel voldoening. Het motiveert mij ook om deze manier van werken naar iedereen uit te dragen!’